چطور ماشین دست دوم معامله کنیم؟
خرید ماشین دست دوم یا همان «کارکرده» می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، چرا که تنها سلامت فنی خودرو کافی نیست و باید نکات متعددی را قبل از معامله در نظر بگیرید. در این مقاله، به صورت مرحله به مرحله، نکاتی را که برای یک معامله امن و مطمئن نیاز دارید، بررسی می‌کنیم و این کلاف را برای شما بازمی کنیم .
۱. بررسی مدارک خودرو
کارت خودرو و برگ سبز
برای اطمینان از مالکیت خودرو، برگ سبز و کارت خودرو باید به نام فروشنده باشد. معامله زمانی قطعی است که برگ سبز انتقال پیدا کند. این برگه همچنین اطلاعات مربوط به تعویض موتور یا تغییرات مهم خودرو را به شما نشان می‌دهد. در صورت بروز اختلاف طرفین معامله فقط این سند برای مراجع قضای قابل استناد است.
برگه کمپانی
مالک خودرو حق فروش خودرو را بدون تسویه حساب با خودروساز ندارد. این مورد در برگه کمپانی مشخص می‌شود.
بیمه شخص ثالث
ماشینی که بیمه شخص ثالث ندارد، معامله‌ای ناامن است. همیشه قبل از بستن قرارداد، وضعیت بیمه را بررسی کنید. به قول بازاری ها ماشین بدون «شخص ثالث» (منظور بیمه شخص ثالث است) یک سانتیمتر هم نباید راه برود .
مدارک شناسایی و وکالت
اگر فروشنده مالک خودرو نیست، باید وکالت رسمی محضری برای انتقال خودرو داشته باشد. این وکالت باید شامل دو قسمت «شماره گذاری» و «تنظیم سند قطعی» باشد. برای مالکینی که خارج از کشور هستند ، وکالت باید مهر تایید وزارت خارجه داشته باشد و حداقل دو تا سه ماه از تاریخ معامله اعتبار داشته باشد.
مفاصا حساب عوارض شهرداری
اطمینان حاصل کنید که عوارض شهرداری پرداخت شده یا نحوه تسویه آن بین خریدار و فروشنده مشخص شده باشد.
برگه عدم خلافی
این برگه میزان جریمه‌های خودرو و وضعیت توقیف احتمالی را نشان می دهد . بهتر است روی آن مکث کافی کنید.
مدارک احراز محل سکونت خریدار
خریدار باید مدارک محل سکونت ارائه دهد، مانند سند خانه، اجاره‌نامه، دفترچه بیمه یا قبوض به نام خود یا بستگان درجه یک. برای هر پلاک ، یک بار باید محل سکونت محرز شود.
۲. بازدید و کارشناسی خودرو
پس از تماس اولیه با فروشنده، خودرو را همراه کارشناس فنی و صافکار بازدید کنید. به هیچ وجه خودتان بدون کارشناس خودرو را ارزیابی نکنید، چرا که ریزه‌کاری‌های فنی بسیار حساس هستند. خوشبختانه این روزها شرکت های زیادی این کار را به صورت تخصصی انجام می دهند که بهتر است یکی از آنها را انتخاب کنید. طبیعی است که کارشناس اعلام شده از سوی فروشنده را قبول نکنید . بدون کارشناسی خودرو نخرید.
قبل از بازدید چه سوالاتی بپرسیم؟
1- مدل و آپشن‌های خودرو
2- کارکرد خودرو (توسط کارشناس تایید شود)
3- رنگ‌شدگی یا تعویض قطعات بدنه
خودرو ممکن است بدون رنگ ، یک لکه رنگ ، دو لکه رنگ ، سه لکه رنگ (!) و دوررنگ باشد . تا وقتی خودرو رنگ‌شدگی ندارد ، یعنی تصادف خاص و جدی نداشته است . ولی رنگ شدگی یا تعویض قطعات بدنه نشانه تصادفاتی است که موجب افت قیمت خودرو می شوند. خودرو های تصادفی، سروصدای زیادی دارند، زود به زود خراب می‌شوند، و کلا سواری با آنها دلچسب نیست. این را صافکار یا کارشناس همراه مکانیک تایید می‌کند. لزوما رنگ‌شدگی به معنای از هم پاشیدگی خودرو نیست. با یک لکه رنگ قید یک خودرو را نزنید. خیلی وقت‌ها یک تصادف کوچک باعث ریختن رنگ می‌شود و هیچ اثری در سواری خودرو ندارد. ضمنا “سپر جزو بدنه نیست”. کلا آسیب‌دیدگی سپر، رنگ‌شدگی یا تعویض آن، جزو رنگ‌شدگی بدنه محسوب نمی‌شود. عرف بازار این است.
4- وضعیت بیمه و تخفیف بیمه ثالث
تخفیف بیمه ثالث به خریدار منتقل می‌شود و از عوامل مهم در تعیین قیمت خودروست. ترجیحا خودرویی بخرید که از همان سال اول تولیدش تخفیف بیمه داشته باشد. در غیر این صورت یعنی یک جای کار می‌لنگد.
درباره بیمه بدنه: خودِ بیمه بدنه قابل انتقال است. اما تخفیفش منتقل نمی‌شود. در هنگام انتقال بیمه بدنه، باید ما به ازای تخفیفی را که منتقل نمی‌شود بپردازید و این هزینه بر عهده خریدار است.
5- وضعیت لوازم مصرفی خودرو مانند لاستیک، باتری و صفحه کلاچ
حتما در هنگام بازدید حواستان باشد که زاپاس و تجهیزات تعویض لاستیک خودرو سالم باشند.
6- لوازم اضافی خودرو مثل ضبط و روکش صندلی
مشکلات فنی خاص مانند روغن‌ریزی یا روغن‌سوزی (این موارد را باید کارشناس فنی تایید کند).
7- سند تک برگ یا قولنامه‌ای برای اطمینان از وضعیت مالکیت
نکته مهم : سند تک برگ خودرو بهترین حالت است. خودروهای قولنامه‌ای یا دست دلال معمولاً خطر معامله بالایی دارند.
از روی اسناد مالکیت کاملا متوجه می‌شوید که خودرو در چه وضعیتی است. مثلا وقتی خودرو ۵ سال دست یک خانواده بوده، تمام اسناد آن (بیمه، فاکتور کارخانه، برگ سبز) به نام یک نفر، یا بستگان درجه یک اوست. یا مثلا خودرویی که کلا ۵ سال کارکرده و یک برگ سند محضری دارد که انتقال آن را در تاریخ دو سال پیش، از مالک اولیه (که نامش در برگه کارخانه هست) به مالک فعلی نشان می‌دهد. این خودرو مشخصا دست مصرف‌کننده بوده. سعی کنید همان پای تلفن، قصه وضعیت مالکیت خودرو را بفهمید.
۳. پس از بازدید و انتخاب خودرو
تنظیم قولنامه
قولنامه یک برگه کاغذ است که با کاربُن در دو نسخه تهیه می‌شود. کاربُن در این زمینه بهتر و رایج تر از فتوکپی عادی است. اصل قولنامه در اختیار خریدار و کپی آن در اختیار فروشنده می‌ماند. پیش از کارشناسی قولنامه نکنید.
قولنامه شامل اطلاعات زیر است:
- مشخصات کامل خریدار و فروشنده
- اطلاعات خودرو: نوع، مدل، تیپ، شماره پلاک، شماره موتور و شاسی
- مبلغی به عنوان بیعانه و پیش‌پرداخت (معمولاً یک میلیون تومان) پرداخت می‌کنید و زمان مراجعه به تعویض پلاک و تنظیم سند قطعی را قید می‌کنید.
- زمان و شیوه پرداخت باقی مبلغ
شیوه پرداخت پول هم اینجا مشخص می‌شود. عرفا یک میلیون تومان پیش پرداخت است و مابقی مبلغ، منهای یک میلیون تومان، در تعویض پلاک به صورت «چک رمزدار» یا «چک تضمین‌شده بانکی» در تعویض پلاک پرداخت می‌شود. یک میلیون نهایی، پس از تنظیم سند قطعی در محضر پرداخت می‌شود. این بهترین و کم خطر‌ترین شیوه معامله برای هر دو طرف است.
- زمان مراجعه به تعویض پلاک و تنظیم سند قطعی
معمولا برای مراجعه به تعویض پلاک، یک مهلت ۵ روزه در نظر گرفته می‌شود و در صورت مراجعه نکردن هر یک از طرفین تا این تاریخ، معامله فسخ می‌شود. اما عُرفا همان روز قولنامه، یا فردای آن روز به تعویض پلاک مراجعه می‌شود.
- شرایط فسخ معامله و خسارت احتمالی
قید می‌کنید که در صورت فسخ معامله از جانب هر یک از طرفین، مبلغی به عنوان خسارت به طرف مقابل پرداخت شود. (عرفا پانصد هزار تومان).
نکته مهم : پیش از کارشناسی، قولنامه تنظیم نکنید.
نگهداری خودرو در پارکینگ
اگر بعد از معامله ، مراجعه فوری به تعویض پلاک ندارید، خودرو را به پارکینگ شبانه‌روزی منتقل کنید. برخی پارکینگ‌ها فیش دو قسمتی می‌دهند تا امنیت معامله تضمین شود.
۴. تعویض پلاک و انتقال رسمی مالکیت
تعویض پلاک مهم‌ترین مرحله معامله است. خودرو را با پلاک خود به خریدار تحویل ندهید، چرا که هر تخلف یا حادثه‌ای به نام شما ثبت می‌شود. پس از انجام این مرحله، مالکیت خودرو به خریدار منتقل شده و معامله نهایی می‌شود. هزینه پستی ارسال کارت جدید خودرو معمولاً بر عهده خریدار است.
در این مرحله نیروی انتظامی درباره خودرو استعلام می‌گیرد و سپس امضای نهایی را از فروشنده می‌گیرد؛ بنابراین وقتی از این مرحله عبور کردید می‌توانید نفس نسبتاً راحتی بکشید! نیروی انتظامی از مدارکی که قبلا گفتیم، با یک مورد کاری ندارد: مفاصا حساب شهرداری.
جمع‌بندی
برای اینکه چطور ماشین دست دوم معامله کنیم به بهترین شکل ممکن یاد بگیرید، باید:
- مدارک خودرو و بیمه را بررسی کنید.
- خودرو را همراه کارشناس بازدید کنید.
- سند مالکیت و وضعیت خودرو را کامل بررسی کنید.
- قولنامه استاندارد تنظیم کنید.
- تعویض پلاک و انتقال مالکیت را با دقت انجام دهید.
با رعایت این مراحل، می‌توانید یک معامله امن و بدون ریسک داشته باشید و از خرید خودرو دست دوم لذت ببرید.
نظرات کاربران